(ត្បូងឃ្មុំ)នៅថ្ងៃសុក្រ ទី១៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ជាម ច័ន្ទសោភ័ណ អភិបាល ខេត្តត្បូងឃ្មុំចូលរួមក្នុងកាសទិវាជនមានពិការភាពកម្ពុជាលើកទី២៤ នៅសាលាវិទ្យាល័យ ហេងសំរិន ចក ឃុំចក ស្រុកអូររាំងឪ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ បានអំពាវនាវមន្ត្រីក្រោមឱវាទ គឺអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធត្រូវយកចិត្តទុកដាក់អនុវត្តនូវផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិស្តីពីពិការភាព ២០១៩-២០២៣។
នៅចំពោះមុខនៃការរើសអើងជនមានពិការភាព ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត បានអំពាវនាវជាថ្មីឲ្យស្ថាប័ន រដ្ឋ និងឯកជន ត្រូវលើកទឹកចិត្តជនមានពិការភាពដែលមានលក្ខណសម្បត្តិនិងសមត្ថភាពឲ្យបំពេញមុខងារតួនាទីទទួលខុសត្រូវក្នុងមុខតំណែង ឲ្យមានសិទ្ធិបំពេញការងារដោយគ្មានការរើសអើង តួយ៉ាងដូចជា មន្ត្រីរាជការ កម្មករ និយោជិត កូនជាង ជាដើម។ល។
ដោយឡែកសម្រាប់ អង្គការសង្គមស៊ីវិល រោងចក្រ សហគ្រាស និងគ្រឹះស្ថានការងារទាំងអស់ ត្រូវមានការទទួលខុសត្រូវ និងស្មារតីភ្ញាក់រលឹកជ្រើសរើសជនមានពិការភាពឲ្យចូលធ្វើការ ដូចនឹងអ្នកទៃដែរ។
សម្រាប់ក្របខ័ណ្ឌខេត្តត្បូងឃ្មុំ ជនពិការមានចំនួនសរុប ៨៨៩០ នាក់ ស្រ្តី ៤៣៤០ នាក់ ពិការជាកុមារសរុប ៨៨០ នាក់ ស្រី ៣៨៨ នាក់។នៅថ្ងៃទី០៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២នេះ គឺជាទិវាជនពិការអន្តរជាតិលើកទី៤០ និងទិវាជនពិការជាតិលើកទី២៤ ក្រោមប្រធានបទ«ពិការភាពទាំងអស់មិនអាចកំណត់ដោយការមើលនឹងភ្នែកបានទេ»។ ជុំវិញបញ្ហាពិការភាពនេះ ប្រទេសកម្ពុជាបានបង្កើតច្បាប់ស្តីពីកិច្ចការពារ និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិជនពិការចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៩មកម្លេះ។ ចំណុចដែលសំខាន់គឺរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាជម្រុញឲ្យស្ថាប័នសាធារណៈទទួលយកជនពិការ២% និងវិស័យឯកជនទទួលយកជនពិការ១% ចូលបំរើការងារ រួមនឹងចំណុចសំខាន់ៗជាច្រើនទៀតដែលទាក់ទងនឹងសិទ្ធិទទួលបានរបស់ជនពិការ។ តើស្ថានភាពជនពិការពេលនេះយ៉ាងណាដែរ យោងទៅលើខ្លឹមសារច្បាប់ដែលបានអនុម័តឲ្យប្រើប្រាស់កម្លងមក។
បើតាមលិខិត គឺនៅឆ្នាំ២០២២ មានជនមានពិការភាពចំនួន ៣៧៤៨នាក់ បានចូលធ្វើការនៅស្ថាប័នរដ្ឋចំនួន៣៧កន្លែង ខណៈដែលជនមានពិការភាពចំនួន ៥៨៣៩នាក់ បានធ្វើការនៅស្ថាប័នឯកជន។ ជាតួលេខសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ គឺជនមានពិការភាពបានចូលបម្រើការងារសរុបចំនួន ៩៥៨៧នាក់។
យ៉ាងណាក៏ដោយ អង្គការសង្គមស៊ីវិលយល់ឃើញ ជនមានពិការភាពនៅកម្ពុជា មិនទាន់ត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់ពេញលេញនៅឡើយ។
លោក អៀង វុទ្ធី នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសមធម៌កម្ពុជា បានអះអាងថា បញ្ហាជនមានពិការភាព នៅមិនទាន់ទទួលបានការគាំទ្រពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាល និងវិស័យឯកជន។ បន្ថែមពីនេះ ជនមានពិការភាព ក៏នៅបន្តទទួលរងការរើសអើង ក្នុងការទទួលបានសិទ្ធិចូលបម្រើការងារនៅតាមស្ថាប័នរដ្ឋ និងឯកជនមួយចំនួន។
ក៏ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលមានសម្តេចតេជោបានអះអាងថា ជនមានពិការភាពនៅកម្ពុជា ត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ តាមរយៈផែនការយុទ្ធសាស្រ្តរបស់រដ្ឋាភិបាល។ ហើយលើសពីនេះ ជនមានពិការភាពកម្ពុជា ក៏ទទួលបានសិទ្ធិពេញលេញ ដូចដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់ស្តីពីកិច្ចការពារនិងលើកកម្ពស់សិទ្ធិជនពិការ។
សម្រាប់បងប្អូនជនពិការភាពចូលរួម៣០០គ្រួសារ ទទួលបានអង្ក២៥គីឡូ ទឹកត្រី១យួរ ទឹកស៊ីអៀវ១យួរ ត្រីខកំប៉ុង១យួរ ថវិកាចំនួន២០,០០០រៀល៕